Lễ cúng ông Công ông Táo là nét đẹp truyền thống trong văn hóa Việt Nam, diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm. Đây không chỉ là dịp để người Việt bày tỏ lòng biết ơn mà còn gửi gắm hy vọng về một năm mới an lành, sung túc.
Táo Quân có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ trong Lão giáo của Trung Quốc, nhưng người Việt đã chuyển hóa hình tượng này thành sự tích “Hai ông một bà.” Theo đó, Táo Quân gồm có ba vị: một bà Táo (Chức Nữ) và hai ông Táo. Các vị này cai quản việc bếp núc, sinh hoạt gia đình và đặc biệt là giữ lửa cho gia đình.
Theo tục lệ, vào ngày 23 tháng Chạp, Táo Quân sẽ cưỡi cá chép về trời để báo cáo Ngọc Hoàng về mọi việc trong gia đình suốt năm qua. Chính vì vậy, người Việt từ xa xưa đã thực hiện nghi thức thả cá chép ra sông vào mỗi ngày này.
Hình ảnh “ thả cá chép” thể hiện lòng biết ơn và sự kính trọng đối với các Táo Quân, mong rằng họ sẽ có chuyến đi thuận lợi và mang lại phước lành cho gia đình. Ngoài ra cá chép gắn liền với câu chuyện “Cá chép hóa rồng,” tượng trưng cho sự bền bỉ, vượt khó, và thành công. Thả cá chép cũng mang ý nghĩa cầu mong sự thăng tiến, may mắn, và tài lộc cho gia đình trong năm mới.
Hình ảnh táo quân cưỡi cá chép về trời
Ý nghĩa của lễ cúng ông Công ông Táo:Tôn vinh giá trị gia đình: Lễ cúng là dịp để các thành viên trong gia đình cùng quây quần, nhắc nhở nhau về tầm quan trọng của sự hòa thuận và ấm cúng.
Cầu mong bình an: Qua lễ cúng, gia đình thể hiện mong muốn một năm mới suôn sẻ, hạnh phúc và tránh xa điều không may.
Bảo tồn truyền thống: Đây cũng là cách thế hệ sau học hỏi và gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc.
Theo truyền thống, lễ cúng thường được tổ chức trong khoảng từ rằm tháng Chạp đến ngày 23, tùy thuộc vào thời gian và điều kiện của mỗi gia đình.Năm nay ngày 23 tháng Chạp 2024 sẽ rơi vào giữa tuần, vì thế nhiều gia đình bận rộn thường linh động dời lễ cúng lên cuối tuần trước hoặc sau đó. Điều này không chỉ thuận tiện hơn mà còn giúp mọi người có đủ thời gian chuẩn bị lễ cúng chu đáo, đầy đủ. Việc chọn ngày phù hợp như vậy vẫn giữ được ý nghĩa thiêng liêng của việc tiễn Táo Quân về trời, đồng thời đáp ứng được nhu cầu thực tế trong nhịp sống hiện đại
