Cải táng là gì? Cách bốc mộ, cải táng mộ đúng phong tục

Việc cải táng, một tập tục văn hóa có từ lâu đời, đòi hỏi sự chỉn chu và tuân thủ đúng phong tục tập quán. Điều này là biểu hiện của sự kính trọng và tôn trọng từ gia đình và người thân đối với người đã khuất. Hãy cùng Thiên Bình An khám phá cải táng là gì và thủ tục bốc mộ cải táng trong bài viết này nhé!

Cải táng là gì?

Cải táng là gì? Cải táng, hay còn gọi là bốc mộ, là một nghi lễ trọng đại trong quá trình mai táng của người Việt Nam, nơi người thân sẽ thực hiện việc đào huyệt mộ lên và di dời xác địa phương từ nơi an táng ban đầu sang một địa điểm mới. Điều này thường được thực hiện với mong muốn tạo ra một môi trường an táng mới tốt hơn, thích hợp hơn cho linh hồn của người đã khuất. Nơi an táng mới thường được chọn kỹ lưỡng, có thể là khu lăng mộ hoặc nơi có điều kiện địa thế thuận lợi hơn, để đảm bảo sự an nghỉ cuối cùng cho người đã qua đời.

Thủ tục bốc mộ, cải táng

Chọn ngày tốt

Để lựa chọn ngày mai táng phù hợp, gia đình cần xem xét tuổi của người đã khuất và tránh các ngày xung khắc. Điều này đòi hỏi chọn ngày phù hợp với tuổi và tránh các ngày không may như sau:

Thích hợp: Chọn những ngày tương sinh, từ cuối mùa thu đến trước ngày Đông Chí của năm.
Tránh: Ngày xung khắc, ngày lục xung, lục hình, lục hại, cũng như ngày trùng tang, trùng phục, tam tang, thọ tử… cũng như các ngày trong mùa hè nóng bức và ngày có sao xấu.

Chuẩn bị đồ lễ, vật dụng

Các vật dụng và đồ lễ bao gồm:

Vật dụng: một tấm bạt, đèn, một tấm vải màu đỏ, một chai rượu, một chậu nước, khăn, ni lông hoặc một tấm bìa cứng, một chiếc rổ lớn, và nước ngũ hương đun sôi.
Đồ lễ: một chiếc mũ, một bộ quần áo, một đôi ủng đặc trưng của quan Thần Linh, một con ngựa, một nghìn vàng hoa màu đỏ, tiền giấy, lá trầu, vàng mã, rượu, nến, gạo và muối.

Thực hiện cải táng

Quy trình thực hiện cải táng bao gồm các bước sau:

Tiến hành lễ cáo vong và lễ cúng gia tiên vào ngày trước hôm cải táng.
Thực hiện lễ khấn thổ thần tại địa điểm đào mồ cũ và nơi an táng mới.
Khi đào mộ, cần cẩn thận cạy nắp quan tài và thu lượm xương mộ, đảm bảo nhặt đầy đủ mọi mẩu xương, dù là nhỏ nhất.
Trong quá trình thu lượm, phải rửa xương mộ một cách cẩn thận và tránh để ánh mặt trời soi vào.
Sau khi rửa sạch xương, xếp gọn chúng vào tiểu sành và phủ tráng kim bằng nước ngũ hương trước khi đậy nắp tiểu.
Tháo gỡ quần áo cũ của người đã khuất và thay bằng tấm gỗ tốt, dày dặn.

Có thể bạn quan tâm: Nghi thức làm phép khăn tang trong tang lễ Công Giáo

Lưu ý: Trong ngày cải táng, con cháu phải tiến hành tang lễ một lần nữa để tôn vinh và tri ân người đã khuất.

Văn khấn cải táng

Văn khấn cúng bốc mộ, cải táng

Nam mô A Di Đà Phật!

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Con lạy Đức Đương cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương.
Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ tỷ.

Hôm nay là ngày….tháng…..năm…, tại tỉnh…..huyện…..xã …..thôn…..

Hiển khảo (hoặc tỷ)………………………………………mộ tiền.

Than rằng: Thương xót cha (hay mẹ) xưa, vắng xa trần thế.

Thác về, sống gửi, đất ba thước phải vùi chôn.

Phách lạc hồn bay, hình trăm năm khó gìn để.

Lúc trước việc nhà bối rối, đặt để còn chưa hợp hướng phương.

Tới nay, tìm đất tốt lành, sửa sang lại, cầu an hình thể.

Rày thân: Phần mộ dời xong, lễ Ngu kinh tế.

Hồn thiêng xin hưởng, nguyện cầu vĩnh viễn âm phần.

Phúc để di lưu, phù hộ vững bền miêu duệ.

Nam mô A Di Đà Phật!

Văn khấn long mạch, sơn thần và thổ thần

Theo phong tục tập quán trước và sau khi dời mộ phải khấn trình với Long mạch, Sơn thần và Thổ thần nơi cũ và nơi mới. Sau đây là văn khấn Long Mạch, Sơn thần và Thổ thần.

Nam mô a di Đà Phật!

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Con kính lạy Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy các ngài Long Mạch, Sơn Thần, Thổ địa, Thần linh cai quản trong xứ này.

Hôm nay là ngày……tháng…..năm……………………….

Tín chủ (chúng) con là:……………………………………..

Ngụ tại………………………………………………………..

Nhân hôm nay ngày Cải Cát (dời mộ, sửa mộ) của…………… mộ phần tại…………………………

Chúng con cùng toàn thể gia quyến tuân theo nghi lễ sắm sửa hương hoa lễ vật dâng lên án toạ Tôn thần cùng chư vị uy linh, kính cẩn tâu trình.

Kính cáo Sơn Thần, Thổ Thần, Long Mạch và các vị Thần linh, cúi xin chứng minh, phù hộ cho toàn gia chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô a di Đà Phật!

Những lưu ý khi tiến hành cải táng mộ là gì?

Người bị bệnh, yếu đuối, phụ nữ mang thai và trẻ em không nên tham gia quá trình bốc mộ hoặc cải táng.
Tránh chọn ngày cải táng trùng với ngày xung khắc với tuổi của người đã khuất.
Chỉ nên tiến hành cải táng vào ban đêm để tránh xương cốt bị đen và để vong hồn không tiếp xúc với ánh sáng.
Tránh lựa chọn mộ mới tại những nơi đã bị đào xới, bị ô nhiễm hoặc có mạch nước ngầm chảy xiết.
Nên chọn nơi đất mềm mịn, tươi xốp và màu mỡ để đặt mộ mới, tạo điều kiện tốt nhất cho sự phân hủy tự nhiên.
Chọn một không gian rộng rãi và thoáng đãng để đặt mộ mới. Nếu không đủ diện tích do thiếu đất, ít nhất phải có một khoảng trống nhỏ trước mộ để tạo không gian thoáng đãng.

Có thể bạn quan tâm: Lễ tạ mộ gồm những gì? Những lưu ý khi làm lễ tạ mộ

Các câu hỏi thường gặp

Vì sao cần cải táng?

Việc gia đình tiến hành cải táng nhằm chuyển người đã khuất đến một nơi an nghỉ tốt hơn không chỉ là biểu hiện của lòng thành và tôn kính đối với người quá cố mà còn mang tính tâm linh cao. Một mộ được đặt ở nơi đất tốt không chỉ đem lại may mắn cho người sống mà còn góp phần vào sự bình an và hạnh phúc của họ. Ngược lại, nếu mộ được đặt ở vị trí không thuận lợi, có thể mang lại những xui xẻo và bất an cho gia đình.
Trong trường hợp lần cải táng đầu, người đã khuất chỉ được mai táng trong một cỗ ván đơn sơ, không đảm bảo, điều này có thể ảnh hưởng đến di hài sau này. Vì vậy, việc cải táng để đưa người mất đến một nơi an nghỉ tốt hơn là rất cần thiết.
Nếu mộ bị ngập lụt hoặc sụt lún, cũng cần tiến hành cải táng lại để đảm bảo sự bình an cho người đã khuất.
Khi trong nhà xảy ra nhiều sự kiện không may, hoặc có người trong gia đình mơ thấy người đã qua đời quở trách, việc đi xem thầy để tìm hiểu nguyên nhân rõ ràng là cần thiết.
Con cháu có thể quyết định cải táng lại mộ sang nơi có đất đẹp, từ đó thay đổi vận khí cho gia đình và tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển và hạnh phúc của mọi người.

Khi nào không nên cải táng?

Người nhà không nên tiến hành cải táng trong các trường hợp sau đây:

Gặp mộ kết: Một mộ kết thường là dấu hiệu của một vị trí đất tốt, có khả năng mang lại phúc khí cho gia đình. Nếu cải táng mộ kết mà không biết cách, có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn và gây ra rắc rối, thậm chí là mang họa vào nhà.
Phạm trùng: Biểu hiện của phạm trùng là xác chôn qua nhiều năm mà không phân hủy hoặc phân hủy rất ít. Trong tình huống này, gia đình không nên tiến hành cải táng, để tránh những hậu quả không mong muốn.

Bao lâu sau khi chôn thì nên cải táng?

Thường thì, sau khoảng ba năm kể từ thời điểm mai táng, người ta sẽ tiến hành cải táng. Tuy nhiên, có những gia đình chọn để lâu hơn, thường là khoảng bảy năm, để đảm bảo rằng thi hài đã phân hủy hoàn toàn trước khi thực hiện quá trình cải táng.

Hy vọng qua những chia sẻ trên, bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về cải táng là gì, cũng như về các thủ tục bốc mộ và quy trình cải táng. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng và chu đáo cho quá trình này sẽ giúp gia đình có thể tôn trọng và tri ân người đã khuất một cách tốt nhất. Thực hiện đúng quy trình cải táng không chỉ mang lại cho gia đình một mộ yên bình và đẹp đẽ, mà còn đem lại sự an tâm cho con cháu trong cuộc sống hàng ngày. Nếu bạn muốn biết thêm thông tin chi tiết hoặc cần sự tư vấn, hãy liên hệ với chúng tôi qua Hotline: 0812.919.886. Chúng tôi sẽ rất vui lòng được hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc của bạn!